Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2016

Στο νέο θαυμαστό κόσμο του Άλντους Χάξλεϊ



Στο βιβλίο Νεός Θαυμαστός κόσμος του Άλντους Χάξλει, Άγγλου συγγραφέα, μεταφερόμαστε στο μακρινό μέλλον, όπου οι Άρχοντες του κόσμου έχουν φτιάξει την ιδανική κοινωνία. Μια κοινωνία αλληλεγγύης και ευτυχίας, μια κοινωνία χρησιμότητας όπου τα πάντα είναι προκαθορισμένα και οι άνθρωποι δεν νιώθουν πόνο, όπως και κανένα άλλο συναίσθημα, μια κοινωνία που η ανάγκη για συναισθήματα αντικαθίσταται με σεξουαλική επαφή και το υπέρτατο ναρκωτικό ΄σόμα. Στον αντίποδα αυτής της κοινωνίας υπάρχουν οι πρωτόγονες κοινωνίες στις οποίες δεν αναπτύχθηκε πολιτισμός για μια σειρά λόγων. Όταν ένας κάτοικος της πρωτόγονης κοινωνίας επισκέπτεται τον θαυμαστό νέο κόσμο φαίνεται να μην μπορεί να καταλάβει που έγκειται η ευτυχία και ο πολιτισμός. Παρακάτω παρακολουθούμε τη συζήτηση του άγριου ανθρώπου (όπως αποκαλούν τα άτομα από τις πρωτόγονες κοινωνίες) και του Άρχοντα του κόσμου:

  Τζων: Γιατί δεν παρουσιάζετε τον Οθέλλο στο σινεμά αντί για αυτές τις ηλίθιες αισθησιοταινίες;
Άρχοντας: Πρόκειται για έργο παλαιό και, μεταξύ μας, δε θα το καταλάβαιναν.
-Τότε γιατί δεν τους δίνετε κάτι καινούργιο σαν τον Οθέλλο που  να μπορούν να καταλάβουν;
- Κάτι τέτοιο δε θα μπορέσει ποτέ να γραφτεί. Πρώτον, γιατί αν ήταν κάτι σαν τον Οθέλλο κανείς δε θα το καταλάβαινε όσο καινούργιο και αν ήταν, και δεύτερον, αν ήταν καινούργιο δε θα έμοιαζε καθόλου στον Οθέλλο.
-Γιατί όχι;
-Γιατί ο κόσμος μας δεν είναι ο ίδιος με τον κόσμο του Οθέλλου.  Δεν μπορεί κανείς να φτιάξει αυτοκίνητα χωρίς χάλυβα και δεν μπορεί να φτιάξει τραγωδίες χωρίς κοινωνική αστάθεια. Σήμερα ο κόσμος μας είναι ευσταθής. Οι άνθρωποι είναι ευτυχείς. Έχουν ότι θέλουν και ποτέ δεν επιθυμούν ότι δεν έχουν. Έχουν σταθερή ευμάρεια, ασφάλεια, υγεία, δεν φοβούνται τον θάνατο, δεν γνωρίζουν τι είναι τα πάθη,  ή τα γηρατειά, δεν τους πρήζουν μαμάδες και μπαμπάδες, δεν έχουν συζύγους ή παιδιά, ή έρωτες που να τους συγκινούν, και είναι έτσι προκαλλιεργημένοι, ώστε να μπορούν μονάχα να συμπεριφέρονται όπως διδάχθηκαν να συμπεριφέρονται. Και αν κάτι δεν πάει καλά, υπάρχουν οι ταμπλέτες ΄σόμα΄. Και εσείς, κύριε Άγριε, πετάτε τούτες τις ταμπλέτες απ το παράθυρο στο όνομα της ελευθερίας. Ελευθερία! Φαντάζεστε ότι οι εργάτες ξέρουν τι είναι η ελευθερία; Και περιμένετε από αυτούς να καταλάβουν τον Οθέλλο; Ε, δεν είμαστε καλά.
-Κι όμως, ο Οθέλλος είναι κάτι καλό, κάτι πολύ καλύτερο απ αυτές τις αισθησιοταινίες.
-Και βέβαια είναι. Όμως, αυτό είναι το τίμημα που πληρώνουμε για κάθε σταθερότητα. Πρέπει να επιλέξει κανείς ανάμεσα στην ευτυχία και σε αυτό που μερικοί αποκαλούν υψηλή τέχνη. Εμείς θυσιάσαμε την υψηλή τέχνη , και στη θέση της βάλαμε τις αισθησιοταινίες.

(Απόσπασμα από το βιβλίο Θαυμαστός Νέος Κόσμος, ένα κείμενο που ίσως και να προφητεύει μια, όχι και τόσο μακρινή πλέον, εποχή.)  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου