Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2016

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΕ  ΕΠΟΧΕΣ ΠΛΗΡΟΥΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗΣ


Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται ιδίως αυτοί που έχουν καλλιεργήσει το έμφυτο χάρισμα της ανησυχίας και  της κρίσης  κατά πόσο ένα ον  μπορεί να είναι ελεύθερο ζώντας σε μια κοινωνία και  σε μια εποχή άκρως ελεγχόμενη και βάναυσα κατευθυνόμενη. Για να προλάβω αυτούς που έχουν την ψευδαίσθηση μιας κάποιας ελευθερίας και ικανότητας καθορισμού της ζωής τους, εδώ με την έννοια της ελευθερίας εννοώ κάτι πιο βαθύ και συνάμα ουσιαστικό. Ελευθερία για μένα δεν σημαίνει μόνο να μπορείς να ντύνεσαι να σκέφτεσαι και να συμπεριφέρεσαι όπως θέλεις αντικρούοντας με ευκολία τις κοινωνικές νόρμες και συμβάσεις που σε θέλουν υποταγμένο σε ένα συγκεκριμένο πρότυπο.Αυτό τουλάχιστον το κάνει ή δύναται να το κάνει η πλειοψηφία μιας κοινωνικής ομάδας. Προσωπικά, ελευθερία θεωρώ την ικανότητα αυτοδιαχείρησης των καταστάσεων της ζωής σου και την δύναμη να καταφέρεις να υλοποιήσεις το κατασκευασμένο στο μυαλό σου στόχο ή "όνειρο" μένοντας ανεπηρέαστος είτε σε ιδεολογικό είτε σε πρακτικό επίπεδο απο τις κοινωνικές συνθήκες.Αυτός ο ορισμός της ελευθερίας φαντάζει σαν χείμαιρα  και εύλογα ο καθένας από μας σκέφτεται το αναπόφευκτο της αποτυχίας που θα είχε η απόπειρα επίτευξης αυτής της ελευθερίας. Ωστόσο, αρκετοί άνθρωποι σε διαχρονικό επίπεδο, όπως μπορείς να φανταστείς και εσύ, κατάφεραν να σπάσουν τα δεσμά αυτού του αναπόφευκτου άλλοι σε μικρότερο και άλλοι σε μεγαλύτερο βαθμό βρίσκοντας λύτρωση σε κάποια μορφή τέχνης. Είναι γεγονός πως από την στιγμή που άρχισε ο άνθρωπος να εκφράζεται και να επικοινωνεί μέσα από διάφορες μορφές τέχνης ο κόσμος έμοιαζε γι'αυτόν λιγότερο επώδυνος. Μέσα απο αυτήν  μπορούσε να εξωτερικεύσει τις σκέψεις του, να μοιραστεί τις ανησυχίες του και πολύ περισσότερο να τολμήσει να ονειρευτεί έναν καλύτερο κόσμο.
   Είναι γεγονός πως το "διαχρονικό επίπεδο" που ανέφερα παραπάνω δεν μας καλύπτει πλήρως οπότε θέλω να προσθέσω πως από την αρχαιότητα ήδη ίσως ακόμα και πιο πριν  έως και την σύγχρονη εποχή ο άνθρωπος αν και βρισκόταν εγκλωβισμένος σε κοινωνικές ιεραρχίες, οικονομικά σκάνδαλα και αυταρχικά καθεστώτα είχε την ανάγκη μιας υποτυπώδους ελευθερίας και έτσι έβρισκε δίεξοδο στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ωστόσο, αρκετές φορές αυτή η τάση του για ελεύθερη έκφραση αρκετές φορές τον έφερνε αντιμέτωπο με καταστολές, ακόμα περισσότερο αυταρχισμό και διάφορων ειδών κυρώσεων επειδή απλά και μόνο αποκάλυπτε στη κοινωνία την επιτηδευμένη σαθρότητα του κρατικού μηχανισμού ή εν πάσει περιπτώσει αυτών που διοικούσαν σε διάφορες εποχές την εκάστοτε κοινωνία.Δεν είναι απορίας άξιο, λοιπόν, το πόσοι   λογοτέχνες  ή ποιητές  θανατώθηκαν επειδή αποκάλυπταν την αλήθεια στον κόσμο μέσα από την τέχνη τους. Η ιστορία βρίθει από παραδείγματα τέτοιων ανθρώπων που η ελευθερία τους καταστρατηγήθηκε από ευτελή συμφέροντα. Και τώρα όμως ενώ οι περισσότεροι από μας έχουν την πεποίθηση ότι τέτοιες πρακτικές "καταστολής" έχουν εκλείψει και μπορούν ανενόχλητοι σε μια εποχή επιδερμικής δημοκρατίας και ελευθερίας έκφρασης να δρουν και να δημιουργούν ελεύθερα κατά το δοκούν, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να εθελοτυφλούν. Για να προλάβω τυχόν διαφωνίες, φυσικά και δεν βρίσκονται στην ίδια μοίρα με ανθρώπους-καλλιτέχνες παλαιότερων εποχών  αλλά όπως και οι προηγούμενοι πάντα θα είναι αναγκασμένοι να "λογοδοτούν"  για την ανεξαρτησία τους από την εξουσία και για τα αντισυμβατικά τους ήθη απλά σε μικρότερο βαθμό. Είναι αυτό ελευθερία ή απλώς φτηνή απομίμηση της;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου